J.W. (WILLY) SLUITER 1873 Amersfoort - 1949 Den Haag Danszaal Hotel Adlon, Berlijn

Details

Willy Sluiter gaf op dit schilderij een prachtig beeld van de sfeer die er heerste in het beroemdste hotel van Europa in de bruisende jaren ‘20. Hotel Adlon was aan het begin van de 20ste eeuw geopend aan de Pariser Platz aan de oostzijde van de Brandenburger Tor, als Berlijns grootste, modernste en meest luxe hotel. Er was warm en koud stromend water, elektrisch licht, airconditioning en telefoon op elke kamer. Adellijke families, diplomaten, gekroonde hoofden en de sterren van het witte doek stroomden toe. Hotel Adlon was de plek waar na de Eerste Wereldoorlog de internationale beau monde bijeenkwam. Charlie Chaplin, Josephine Baker, Albert Einstein, Enrico Caruso, Thomas Mann en Marlene Dietrich waren regelmatige gasten en voor welvarende oorlogsweduwen waren er dansavonden met gigolo’s. Op wilde feesten vol glitter en glamour werd afgerekend met de bekrompen moraal van weleer.

In de jaren ‘20 had de Duitse economie, die volledig was ingestort door de herstelbetalingen na de Eerste Wereldoorlog, een impuls gekregen door Amerikaanse steun. De roaring twenties barstten nu ook in Duitsland los volgens het Amerikaanse voorbeeld. Achteraf was deze periode een soort dansen op een vulkaan. De korte periode tussen de hyperinflatie van 1923 en de wereldwijde economische crash van 1929 en de daaropvolgende machtsovername door de Nazi’s stond in Duitsland bekend als Die Goldenen Zwanziger, de gouden jaren waarin Berlijn het uitgaanscentrum van Europa was, een stad waar alles kon en mocht. Een bruisende metropool die schrijvers, schilders, acteurs, muzikanten en gelukszoekers uit de hele wereld aantrok. Het trauma van de Eerste Wereldoorlog, de bedreiging van de wankele democratie door allerlei extremistische groepen en de onzekere economische situatie zorgden voor een sfeer waarin de oude moraal was losgelaten en alles mogelijk leek. Ook Willy Sluiter nam er een kijkje en werd niet teleurgesteld. Op ons schilderij vinden we de decadente sfeer waar Berlijn in die jaren beroemd om was. In de danszaal van Hotel Adlon schilderde hij een enorm energiek schilderij waarop een danspaar bezig is met een wilde dans, waarschijnlijk de Charleston, de meest populaire dans van dat tijdperk. Hun armen en benen zwaaien alle kanten op zodat ze een soort kruis over het hele schilderij vormen. De franje aan het jurkje wappert mee met de snelheid waarmee het paar beweegt. De musici op de achtergrond tonen met hun houdingen nog eens het opzwepende karakter van hun muziek. Op de achtergrond zien we mensen in uitgaanskledij aan tafeltjes zitten, waaronder een stel typische jaren ‘20 vrouwen. Na de oorlog, waarin vrouwen noodgedwongen veel traditionele mannentaken hadden moeten overnemen, was er een nieuw soort vrouw ontstaan: zelfbewuste ‘flapper girls’ die hun haren kort lieten knippen in een bobkapsel, die rookten en dronken, van jazz hielden en minachtend deden over alles wat een eerdere generatie zag als fatsoenlijk gedrag. Alleen al deze vrouwen waren een bezienswaardigheid voor een Nederlandse schilder.

Sluiter woonde in deze jaren in Den Haag waar hij een veelgevraagd portretschilder was. De veelzijdige Sluiter had een grote ontwikkeling doorgemaakt, van traditionele schilder van visserstaferelen in Katwijk, tot de schilder van de betere standen in Den Haag. Willy Sluiter was niet alleen een talentvol schilder die met landschappen, strandgezichten en portretten beroemd was geworden, hij legde ook graag, in humorvolle schetsen en aquarellen, de mensen en het leven om zich heen vast. In het inmiddels mondaine Scheveningen legde hij de badgasten vast, en in Davos en St Moritz schilderde hij welgestelde wintersportgangers. Ons schilderij reflecteert ook die andere kant van zijn talent. Heel bijzonder is het dat ons schilderij nooit eerder te zien was, omdat het verkregen is van de familie die het in die tijd bij Sluiter heeft gekocht.