M.C.J.W.H. (MARGARETHA) ROOSENBOOM 1843 Den Haag - 1896 Voorburg Tak met wilde rozen

Details

Dit schilderij is een perfect voorbeeld van het werk van de 19de-eeuwse schilder van bloemstukken, Margaretha Roosenboom. Een enkele tak wilde rozen is gedrapeerd op een grijzige ondergrond die lijkt op steen. De bloemen vormen een ruit die helder afsteekt tegen de donkere omgeving. Ondanks dat het schilderij zorgvuldig is gecomponeerd maakt het een natuurlijke indruk. Dat de rozen hun beste tijd gehad hebben en sommige blaadjes al verdord zijn versterkt dat effect.

Het bloemstilleven neemt in de Nederlandse kunstgeschiedenis een bescheiden, maar vaste plaats in. Het is een genre dat kunstenaars grote vrijheid biedt om met vorm , kleur en onderwerp te experimenteren en de ontwikkelingen in de kunst zijn er goed in te volgen. De stillevens van Margareta Roosenboom reflecteren het realisme dat vanuit Frankrijk in het midden van de 19de eeuw ook Nederland bereikte. De 17de-eeuwse bloemstillevens waren een grote bron van inspiratie voor de 19de-eeuwse schilders van bloemstillevens. Langzaam veranderden deze echter, de moralistische betekenis verdween en de nadruk kwam te liggen op de natuurlijke uitstraling van de bloem. Roosenboom liep vooruit in deze ontwikkeling en was daarmee een belangrijke vernieuwer van het genre. Haar bloemstillevens waren niet meer de streng gecomponeerde, zorgvuldig geschikte arrangementen van verschillende bloemen die tot dan toe populair waren. Haar toets werd impressionistischer en haar stillevens natuurlijker. Ook het onderwerp zelf werd natuurlijker, in Roosenbooms stillevens komen vaak wilde bloemen voor, en vaak ook uitgebloeide. Meestal nam zij één soort bloem en schikte die niet in een vaas, maar losjes op een eenvoudige ondergrond. Kleur was belangrijk en zij schilderde graag bloemen in lichte, pastelachtige tinten tegen een donkere achtergrond. Tijdgenoten roemden haar subtiele kleurgebruik. Een criticus schreef: “Vermeer had zijn eigen blauw, Rembrandt zijn gulden kleurengamma, Margaretha Roosenboom haar als roze paarlen glanzende nuanceringen”.

Margaretha Roosenboom groeide op in een schildersfamilie in Brussel. Haar vader was de romantische schilder Nicolaas Roosenboom. Van hem leerde zij het schildersvak. Op haar 24ste ging zij naar Nederland om zich bij haar grootvader, de beroemde schilder Andreas Schelfhout verder te bekwamen. Bij hem specialiseerde zij zich in het bloemstilleven, dat in die tijd beschouwd werd als een passend genre voor een vrouwelijke kunstenaar. Haar favoriete bloem werd de roos. De rust, eenvoud en natuurlijke uitstraling van haar bloemstillevens maakten ze bijzonder populair. Margaretha Roosenboom toonde haar werk regelmatig bij het Haagse kunstenaarsgezelschap Pulchri Studio en het Amsterdamse Arti et Amicitiae. Zij exposeerde niet alleen in Nederland, maar ook in Duitsland, Engeland, Oostenrijk en de Verenigde Staten. Veel belangrijke musea in Nederland hebben haar werk in hun collectie.